Mijn hond zondert zich af, is hij ziek of stervende?

Honden zijn van nature sociale dieren die in het middelpunt willen staan van het huishouden. Uiteraard zijn er per hondenras en individuele hond verschillen in karakter en aanhankelijkheid te zien, maar over het algemeen zullen de meeste honden uitermate gebonden zijn aan hun directe omgeving. Wanneer je plotseling een verandering ziet in het gedrag van jouw hond, met name wanneer jouw hond zich afzondert, dan kan dit een indicatie zijn dat er iets aan de hand is. Wellicht is de hond ziek, of stervende.

Ouderdom als oorzaak van afzondering

Wanneer het een wat oudere hond betreft kan afzondering ook gewoon een teken zijn van rust zoeken. Er zijn maar weinig honden die tot aan het bittere einde toe hetzelfde tempo volhouden. Dit betekent niet automatisch dat er iets ernstigs aan de hand is, het kan wel een teken zijn dat het einde langzaam maar zeker nadert. Het is bij zowel jonge als oude honden van belang dat ze geen pijn hebben, afzondering kan een signaal zijn van pijnklachten. Raak niet direct in paniek als jouw trouwe viervoeter even geen zin heeft om vrolijk te ravotten, houd zijn gedrag wel in de gaten. Houdt het gedrag zich enkele dagen aan? Dan is het verstandig om op onderstaande kenmerken te letten en indien nodig een afspraak te maken bij de dierenarts.

Pijn bij een hond

Het vertonen van zwakte is geen goede eigenschap voor een roedeldier. Niet naar soortgenoten en ook zeker niet naar de omgeving. Zo kan een jager als prooi worden gezien. Daarom zullen honden bij pijn dit niet snel aan de grote klok hangen, maar liever verschuilen door zich af te zonderen om pijnlijke plekken op het lichaam waar mogelijk te ontzien. Hier zijn enkele signalen waar je op kunt letten.

• Als je normaal gesproken bij thuiskomt enthousiast wordt begroet door jouw kwispelende viervoeter, maar plotseling blijft jouw hond lusteloos liggen in zijn mand, dan kan dit een indicatie zijn van een probleem. Naast fysieke klachten kunnen er overigens ook psychische problemen aan ten grondslag liggen, die zijn lastiger te bepalen.
• De hond wil niet graag meer uitgelaten worden. Dit kan een teken zijn van vermoeidheid of pijnklachten. Ook als je merkt dat jouw hond bij apporteren of andere lichamelijke inspanningen sneller afhaakt dan voorheen of langzaam beweegt, dan kan dit een indicatie zijn van een probleem.
• Aanraking moet natuurlijk zijn voor een hond. Wanneer het een dier betreft met een verleden van agressief gedrag en gewelddadige acties binnen het (vorige) gezin kan een aversie voor contact een andere oorzaak hebben, wanneer een normaal gesproken aanhankelijke hond plotseling geen aanraking duldt kan dit een teken zijn van pijn. Dit kan een acute, lokale pijn betreffen of zich door het hele lichaam manifesteren.

Als je één of meerdere signalen herkent in jouw hond betekent dit niet altijd een groot probleem. Wellicht heeft jouw huisdier een keer iets verkeerd gegeten, een bacterie onder de leden die niet schadelijk is of gewoon even geen zin in aandacht. Het is wel een aanleiding om alert te blijven en de hond zeker niet zaken op te dringen waar het dier geen zin in heeft.

Waar mag je een zieke hond laten rusten?

Honden die zich niet lekker voelen zullen zich afzonderen. Geef hier de ruimte voor op een plek waar je wel overzicht kunt houden. Helemaal verstoppen is niet wenselijk omdat je het dier in dat geval niet kunt observeren. Zorg daarom voor een veilige plek waar het huisdier zich terug kan trekken en niet aangehaald of gestoord wordt. Spreek met alle gezinsleden inclusief de kinderen af waar de no-go zones in huis zijn waar de hond zekerheid heeft niet gestoord te worden.

Bij een zeer snelle verslechtering van de situatie kun je direct contact opnemen met de dierenarts voor onderzoek.

Hoe je een stervende hond kunt herkennen

Het is niet leuk om over na te denken, toch is het wel van belang om te accepteren dat ook jouw huisdier ooit zal sterven. Soms aan een ziekte, een ongeval of gewoon ouderdom. Het zal nooit op een gelegen moment komen, je kunt dit proces als eigenaar wel enigszins verzachten. Voor zowel de hond als de gezinsleden. De indicatoren van ziekte en sterven kunnen sterk op elkaar lijken. Hier zijn een aantal indicatoren die vaak te zien zijn bij een stervende hond:

1. Uitdroging door het niet voldoende drinken of overmatige uitscheiding. De bek zal droog worden, de huid wordt strak en voelt ruw aan. Controleer het vochtgehalte door de huid met je vingers wat omhoog te trekken. Een gezonde huid zal elastisch zijn en vanzelf aanspannen terwijl een uitgedroogde huid rechtop blijft staan.
2. Wanneer de hond urine verliest of last heeft van diarree kan dit duiden op spierverzwakking. Dit kan zich ook uiten door moeite met opstaan of juist liggen of trillen bij normaal staan. Naast zwakte in de spieren kunnen er ook spasmen zichtbaar zijn als gevolg van ongecontroleerde acties vanuit de zenuwen.
3. Een hond die braakt is niet uitzonderlijk, wanneer dit aanhoudt en er niets meer komt dan gal en schuim dan is de maag leeg. Dit kan betekenen dat het geen probleem is met de voeding maar dat de hond ziek of stervende is.
4. Een gezonde hond haalt ongeveer 20 maal per minuut adem, dit zal per hondenras en leeftijd afwijken. Wanneer dit aantal sterk afneemt tot pakweg 10 maal per minuut kan dit een teken zijn van een stervende hond. De ademhaling wordt langzamer en het hartritme zal trager worden. Een halvering van de ademhaling en het hartritme is geen goed teken.
5. De hond kan overgevoelig worden voor pijnprikkels of juist veel minder gaan voelen. Wanneer honden niet aangeraakt willen worden en prikkelbaar zijn kan dit op pijnklachten duiden als gevolg van ziekte. Wanneer ze juist niet reageren op aanraking kan het zijn dat het zenuwstelsel aangetast is.

Bovenstaande indicaties betekent niet per definitie dat jouw trouwe hond aan het sterven is, het zijn wel symptomen die gepaard gaan met overlijden.

Wat doe je als jouw hond gaat sterven?

Als je weet dat jouw huisdier en gezinslid in de laatste levensfase verkeert dan kun je niets anders dan het jouw hond in deze periode zo comfortabel mogelijk te maken. Begin met een rustige plek in te richten waar de hond zich prettig en geborgen voelt. De hond wordt hier niet gestoord en heeft zelf de mogelijkheid om aandacht te vragen. Dit hoeft niet altijd een privé plekje te zijn, veel honden vinden het juist heel prettig om tot het laatste moment deel uit te maken van het gezinsleven.

Stervende honden hebben het vaak koud, zorg daarom voor een lekker warme deken om het huisdier te verwarmen. Omdat de lichaamsfuncties langzaam minder actief worden kunnen ze ook minder goed hun lichaamstemperatuur controleren. Zelfs wanneer ze niet of nauwelijks drinken moet er altijd een drinkbak met vers water op korte afstand staan. Naast de mand bijvoorbeeld.

Tijdens het uitlaten van de hond, als dit nog mogelijk is, dan moet je ook rekening houden met de temperatuur. Zowel hitte als kou en met name temperatuurverschillen kunnen snel teveel worden. Laat de hond in deze fase aangeven waar de grens ligt, probeer overmatig enthousiasme zelf ook wat te temperen. Sommige honden willen zo graag hun baasje een plezier doen dat ze zichzelf overmatig belasten.

In overleg met de dierenarts kan worden bepaald of er pijnbestrijding mogelijk is, en op welk moment laten inslapen de meest humane beslissing is.

Euthanasie van jouw hond

Beslissen over de dood van jouw huisdier is geen prettige gedachte. Toch kan vredig laten inslapen beter zijn dan ondraaglijke pijn tot het bittere einde. Huisdieren kunnen deze beslissing niet maken, dat is jouw taak als eigenaar. Wanneer je samen met de dierenarts besluit om tot euthanasie over te gaan, dan zul je maatregelen moeten treffen om het proces zo soepel mogelijk te laten verlopen. Denk aan de vertrouwde mand of deken meenemen naar de praktijk, of in de thuissituatie als dit een optie is.

Een hond zal vaak met ogen open sterven, dit ziet er eng uit maar dit is normaal. Houd er ook rekening mee dat de hond na hersendood nog stuiptrekkingen kan vertonen en lijkt uit te ademen. Dit is het gevolg van verlies van kracht in de longen en de spieren. Het lijkt alsof jouw hond nog leeft maar is een volledig onbewust en daarmee ook pijnloos proces. Bereid alle gezinsleden zoveel mogelijk voor op deze fase.